İzmir Ermeni Kilisesi

Yapıda inşa malzemesi olarak taş, tuğla, ahşap ve demir kullanılmıştır. Duvarlar, kabayonu taş ile inşa edilmiştir. Taşlar arasına yatay sıralar oluşturacak şekilde tuğla kırıkları yerleştirilmiştir; ancak bu örgü herkesimde çok düzenli değildir.

Yazının Tümü

Çoğu kesimde yassı arazi taşlarının sadece istiflenerek yerleştirildiği duvar işçiliği izlenir. Aynı tarzda işçiliği 18. yüzyıl sonları-19. yüzyıl boyunca Batı Anadolu yapılarında yaygın olarak görmek mümkündür.
Naos içte beşik tonoz ile örtülüdür. Tonoz örgü malzemesi tuğladır. Kilise, içte ve dışta sıvalıdır. Kalın sıva içine kıtık katıldığı görülmektedir. Uzun süre farklı kullanımlar sonrasında yapının içinin en az üç kez sıvandığı ve boyandığı saptanmıştır.

Plan Özellikleri
Kilise, günümüze orijinal boyutları ile ulaşamamıştır. Hem doğu hem de batı yöndeki duvarları kayıptır. Büyük olasılıkla, sinema işlevi kazandığı dönemde, batı duvarı yıkılarak alan batıya doğru uzatılmış ve sinema sahnesi eklenmiştir. Doğuda, apsis cephesi de yıkılıp, seyircinin oturmasına yönelik olarak doğuya doğru uzatılıp düz duvar ile sonlandırılmıştır. Kilisenin günümüze gelebilen orijinal ölçüleri: dıştan boyu 8.20m., eni 8.80m., yüksekliği 9.50 dir. Kalan izlere göre, batısında narteksinin olmadığı düşünülmektedir.
Günümüzde, yapının dört yönden sokak ile bağlantısı kesilmiştir. Doğu ve batı yönde duvarları kayıp olan yapının, sinemaya dönüştürülme safhasında, kuzey ve güney yöndeki cepheleri de genişletilen betonarme çevre duvarları içinde kalmıştır.

Yazının Özeti